Ήταν 4 Αυγούστου 2016, όταν το πρώτο «Made in Greece» μη-επανδρωμένο αερόχημα (UAV) έκανε την παρθενική του πτήση, διάρκειας 15 λεπτών. Έναν μήνα αργότερα το HCUAV RX-1, που δεν ήταν ένα απλό drone, αλλά ζύγιζε περισσότερα από 180 κιλά και είχε μήκος 4 μέτρα «προσγειώθηκε» στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, στον εκθετήριο χώρο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.
Για δέκα ημέρες, χιλιάδες επισκέπτες θαύμασαν αυτό που θεωρητικά έμοιαζε ακατόρθωτο: στην καρδιά της οικονομικής κρίσης μηχανικοί -καθηγητές και υποψήφιοι διδάκτορες του ΑΠΘ- ξεκινώντας από μια λευκή κόλλα χαρτί και συνεργαζόμενοι με ελληνικές εταιρείες, απέδειξαν ότι η Ελλάδα μπορεί να κρατήσει τα λαμπρά μυαλά της, μπορεί να καινοτομήσει, ότι το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο μπορεί να δημιουργήσει ανάπτυξη και θέσεις εργασίας, μπορεί να αναπτύξει αεροναυπηγική βιομηχανία και κυρίως, ότι το ΑΠΘ μπορεί να καταστεί σημείο αναφοράς στα μη-επανδρωμένα αεροχήματα στην Ελλάδα.
Τα επόμενα χρόνια έδειξαν ότι δεν επρόκειτο απλώς για ένα success story της κρίσης, αλλά και για μία ιστορία αφοσίωσης, μεθοδικότητας, εξέλιξης, προοπτικής και προσφοράς στην κοινωνία.
Έτσι, πέρυσι, το ΑΠΘ παρουσίασε το στατικό μοντέλο του RX-3, ενώ στη φετινή 84η ΔΕΘ, παρουσιάζει το RX-4, που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε για να παρέχει υπηρεσίες σε αποστολές χαρτογράφησης, φωτογραμμετρίας, έρευνας και διάσωσης, επιθεώρησης, φύλαξης-περιπολίας και γεωργίας ακριβείας. Παράλληλα έχει τη δυναμική να αναπτύξει και επιχειρησιακό ρόλο σε έκτακτες καταστάσεις, που έχουν άμεση σχέση με ανάγκες της κοινωνίας.
Το έργο
Το RX-4 δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης «Ερευνώ Δημιουργώ – Καινοτομώ», που συγχρηματοδοτείται από την Ε.Ε. και εθνικούς πόρους μέσω του ΕΠΑνΕΚ. Το έργο φέρει τον τίτλο «Αυτόνομο Φορητό Σύστημα Μη Επανδρωμένου Αεροχήματος Πολλαπλών Ρόλων» – «Multirole Portable UAS».
Στο έργο συμμετέχουν το Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών και Στροβιλομηχανών (ΕΜΡΣ) του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ, το οποίο αναπτύσσει έρευνα στον σχεδιασμό των UAV, το Εργαστήριο Ρομποτικής και Αυτοματισμών του Τμήματος Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, το οποίο ειδικεύεται σε συστήματα ρομποτικής όρασης, η εταιρία GeoSense με έδρα τη Θεσσαλονίκη, η πλέον έμπειρη ελληνική εταιρία που εισήγαγε πρώτη την τεχνολογία των drones για επαγγελματική χρήση στην Ελλάδα και η εταιρία MLS – επίσης με έδρα τη Θεσσαλονίκη που δραστηριοποιείται τα τελευταία 30 χρόνια στον χώρο της έρευνας, ανάπτυξης και εμπορίας καινοτόμων προϊόντων. Συντονιστής του έργου είναι ο καθηγητής και διευθυντής του ΕΜΡΣ, Κύρος Υάκινθος.
Η εξέλιξη και η καινοτομία
Το RX-4 μπορεί να ίπταται για 2 ώρες, με βάρος απογείωσης 4,5 κιλά, χαρακτηριστικό που το καθιστά μοναδικό σε διεθνές επίπεδο. Έχει μήκος ακτράκτου 1 μέτρο, άνοιγμα πτερύγων 1,80 μέτρα και 200 εκατοστά μέγιστο πάχος ατράκτου. Στη ΔΕΘ θα επιδειχθεί το πρώτο πειραματικό πρωτότυπο του συστήματος.
«Το μη-επανδρωμένο αερόχημα είναι γεωμετρίας blended-wing-body, σταθερής πτέρυγας, παρέχοντας τη δυνατότητα κάθετης απογείωσης-προσγείωσης. Αυτό αποτελεί και τη μεγαλύτερη καινοτομία του έργου. Οι δυνατότητες κάθετης απο/προσγείωσης επιτυγχάνονται με την περιστροφή του συγκροτήματος ώσης κατά 90 μοίρες, σε συνδυασμό με την εκκίνηση κινητήρα συνδεδεμένου με ειδικού τύπου έλικα, εγκατεστημένου στο κέντρο της ατράκτου του αεροχήματος», εξηγεί ο κ. Υάκινθος.
Η προοπτική
Το μέλλον για το εγχείρημα προδιαγράφεται λαμπρό. «Έχω πολλές φορές τονίσει το σημαντικό επιστημονικό αποτύπωμα του ΑΠΘ, τόσο εντός, όσο και εκτός Ελλάδος. Η συγκεκριμένη επιστημονική δραστηριότητα αποδεικνύει -όπως και άλλες εντός του Πανεπιστημίου- την υψηλού επιπέδου τεχνολογία που παράγεται στο Πανεπιστήμιο», δηλώνει ο πρύτανης του Αριστοτελείου, καθηγητής Νίκος Παπαϊωάννου.
«Συγχαίρω τον καθ. Κύρο Υάκινθο και την επιστημονική του ομάδα, που με τις καινοτόμες δράσεις τους, όπως αυτή με την ανάπτυξη της τεχνολογίας των UAVs συμβάλλουν στην εθνική ανάπτυξη, αλλά κυρίως στην απασχόληση νέων επιστημόνων κρατώντας τους στην πατρίδα και συμβάλλοντας ουσιαστικά στο brain gain», επισημαίνει.
Τη βεβαιότητά του ότι τα επόμενα χρόνια η έρευνα θα αποτελέσει το όχημα για το brain gain και την οικονομική ανάπτυξη του ΑΠΘ εκφράζει ο Αντιπρύτανης Έρευνας και Δια Βίου Εκπαίδευσης, αν. καθηγητής Στράτος Στυλιανίδης και τονίζει: «Θα δρομολογήσουμε σειρά δράσεων έρευνας και δια βίου εκπαίδευσης, που στοχεύουν στην αύξηση των εσόδων του ΑΠΘ. Οι πόροι αυτοί θα επενδυθούν τόσο σε επίπεδο υποδομών όσο και σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού».
Ο κ. Στυλιανίδης είναι καθηγητής Φωτογραμμετρίας- Γεωδαισίας και γνωρίζει καλά το συγκεκριμένο ερευνητικό έργο. «Υπήρξα εκ των εμπνευστών της πρότασης, ενώ συμμετέχω ενεργά και στην ομάδα έργου. Η συγκεκριμένη διεπιστημονική ομάδα του ΑΠΘ έχει τη δυνατότητα να σχεδιάζει, να κατασκευάζει και να χρησιμοποιεί τα μη επανδρωμένα αεροχήματα σε πληθώρα εφαρμογών, γεγονός που καθιστά το ΑΠΘ πρωτοπόρο στον συγκεκριμένο τομέα, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στον Ευρωπαϊκό χώρο», εξηγεί.
«Πιστεύω ότι η τεχνολογία των UAVs είναι μία τεχνολογία που μπορεί να καλύψει άμεσα τις ανάγκες της πατρίδας μας, τόσο σε πολιτικό όσο και σε αμυντικό επίπεδο», εκτιμά ο κ. Υάκινθος, επισημαίνοντας πως «το πιο ευχάριστο είναι ότι νέοι επιστήμονες, διπλωματούχοι Μηχανικοί, επιλέγουν να μείνουν στην Ελλάδα και να εργαστούν σε έργα ανάπτυξης μη-επανδρωμένων αεροχημάτων, παράγοντας υψηλή και χρήσιμη τεχνολογία, εκπονώντας παράλληλα τα διδακτορικά τους με πολύ καλή χρηματοδότηση».
Πηγή και φωτογραφίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Επιμέλεια:Xρήστος Μαζάνης