Ένα μαγικό τριήμερο με έντονες καιρικές εναλλαγές που όμως μας δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσουμε τις φυσικές ομορφιές της Ηπείρου.
Ένα οδοιπορικό ξεκινώντας από την Καλαμπάκα και εξερευνώντας το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και Μανιταριών Μετεώρων. Μία συλλογή που περιλαμβάνει 350 ταριχευμένα είδη θηλαστικών και πουλιών, επιμελημένα από τους καλύτερους ταριχευτές της Ευρώπης. Ανάμεσα στα αρπακτικά της έκθεσης βρίσκεται και ο Ασπροπάρης, ένα σπάνιο είδος γύπα στενά συνδεδεμένο με τα Μετέωρα. Η δεύτερη είναι αφιερωμένη στα μανιτάρια και αριθμεί γλυπτά από περίπου 250 είδη. Όλα τα εκθέματα επιδεικνύονται σε διοράματα τα οποία προσομοιάζουν λεπτομερώς το φυσικό περιβάλλον στο οποίο ζουν και αναπτύσσονται τα είδη.
Συνεχίσαμε με το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεόδωρος Παπαγιάννης, Έλληνα γλύπτη ομότιμου καθηγητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών στο Ελληνικό Ιωαννίνων του Δήμου Κατσανοχωρίων. Η μοναδικότητά του έγκειται στο ότι περιλαμβάνει έργα που μιλούν για την Ήπειρο και την ιστορία της. Για ό,τι τη δόξασε και την έκανε σεβαστή στον κάθε Έλληνα που ακούει το όνομά της. Μιλάει για το ψωμί, για τον ευεργέτη, τον ξενιτεμένο, τον πνευματικό άνθρωπο, τον Ηπειρώτη μάστορα, το βοσκό, το γεωργό, την πολύπαθη Ηπειρώτισσα μάνα και τέλος για τη μάθηση. Ανάμεσα σ’ αυτά τα έργα υπάρχουν και πολλά που είναι καμωμένα από τ’ αποκαΐδια του Πολυτεχνείου, περίτεχνα συνδυασμένα και στολισμένα με άλλα υλικά ανακυκλώσιμα. Αντικείμενα δεύτερης χρήσης, πεταμένα, ξεχασμένα στις μάντρες, αλλά με τη δική τους ιστορία. Όλ’ αυτά μαζί έδωσαν τραγικές μορφές, για να θυμίζουν το τραγικό γεγονός και να στέλνουν το μήνυμά του. Ήταν βλέπετε από ευεργέτες Ηπειρώτες καμωμένο και αυτό το υπέροχο πνευματικό ίδρυμα και η πολιτεία το εγκατέλειψε, όπως και τόσα άλλα έργα ευεργετών.
Συνεχίζοντας το οδοιπορικό στους φιδίσιους δρόμους μέσα των Τζουμέρκων βρεθήκαμε στην Ιερά Μονή Τσούκας, το μεγαλύτερο προσκύνημα του νομού Ιωαννίνων, χτισμένο το 1190.
Γνώρισε μεγάλη ακμή την εποχή του Δεσποτάτου της Ηπείρου και έγινε κέντρο θρησκευτικό και εθνικό το 1821 και σε όλους τους εθνικούς αγώνες, ήταν καταφύγιο των επαναστατημένων Ελλήνων . Χτισμένη στην κορυφή λόφου, καθώς «Τσιούκα Ανάλτα» στα βλάχικα σημαίνει «υψηλή κορυφή». Η Μονή έχει φρουριακό χαρακτήρα ενώ η είσοδος της στον υψηλό περίβολο κοσμείται με λιθανάγλυφα.
Από το μπαλκόνι της Μονής θαυμάσαμε τη χαράδρα του Αράχθου ποταμού που έχει χαρακτηριστεί ως τοπίο ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους. Η θέα από εκεί είναι απλά μαγευτική.
Ο Άραχθος ποταμός είχε σειρά στην πορεία μας, ένας από τους εντυπωσιακότερους ποταμούς της Ηπείρου με μήκος 135 κμ, και βέβαια το Ιστορικό Γεφύρι Πλάκας, το πολύπαθο αυτό πέτρινο τοξωτό γεφύρι του Άραχθου . Το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων έξοχο δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής.
Με άνοιγμα τόξου 40,20 μέτρα, ύψος 21 μέτρα και πλάτος καταστρώματος 3,20 μέτρα, Το 1863 από μαστόρους και πελεκάνους της πέτρας από την Πυρσόγιαννη της Κόνιτσας, με έξοδα του Κωνσταντίνου Αρβανιτογιάννη, που πρόσφερε 30.000 γρόσια για την κατασκευή του και χρησιμοποιήθηκε ως δρόμος εμπορίου, καθώς ένωνε τα Τζουμέρκα με την υπόλοιπη Ήπειρο και τη Θεσσαλία. Όταν τελείωσε το έργο κι έγιναν τα εγκαίνια, έπεσε η καμάρα, επανασχεδιάστηκε και ξαναχτίστηκε από το μαστρο-Μπέκα στις αρχές του Ιουλίου του 1866 .Σύμφωνα με τον θρύλο, για το χτίσιμο του γεφυριού χρησιμοποιήθηκαν χιλιάδες αυγά από την περιοχή και μαζί με ασβέστη «έγινε πορσελάνη, η συνδετική ουσία της πέτρας». Θρυλείται, επίσης ότι στέριωσαν έναν άνθρωπο στα θεμέλιά του. Άλλοι ισχυρίζονταν ότι έβαλαν έναν Τούρκο κι άλλοι μια επιληπτική κοπέλα από το χωριό Μονολίθι. Γεφύρι με ιστορικό φορτίο, καθώς εκεί λειτούργησε το τελωνείο από την ελεύθερη Ελλάδα στην τουρκοκρατούμενη Ήπειρο το 1881 και αποτέλεσε το σύνορο ανάμεσα στις δύο χώρες μέχρι την απελευθέρωση της περιοχής το 1913. Σύμβολο ενότητας και ομοψυχίας των αντιστασιακών δυνάμεων στη διάρκεια της Κατοχής, καθώς εκεί, στις 29 Φεβρουαρίου 1944, υπογράφηκε η συμφωνία της Πλάκας – Μυρόφυλλου για την κοινή δράση του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ κατά των Γερμανών κατακτητών της χώρας. κατέρρευσε λόγω θεομηνίας το 2015 και αναστηλώθηκε με μελέτη αποκατάστασης του ΕΜΠ.
Μόνο δέος νιώσαμε στην Ιερά Μονή Κηπίνας, μετόχι της μονής Τσούκας. Το παλαιό μοναστήρι δείγμα μοναδικής αρχιτεκτονικής κατασκευής βρίσκεται στα βόρεια Τζουμέρκα, και είναι δομημένο εξ’ ολοκλήρου μέσα σε απόκρημνο, κατακόρυφο βράχο, κοντά στο χωριό Καλαρρύτες.
Συνεχίσαμε για την Ανεμότρυπα, το μοναδικό επισκέψιμο σπηλαιοβάραθρο στην Ελλάδα που το διατρέχει ένας υπόγειος ποταμός. Μοναδική εμπειρία να δεις το απόλυτο λευκό στους σταλακτίτες και το μοναδικό χρώμα του διαυγές νερού της λίμνης.
Το οδοιπορικό μας, την τελευταία μέρα ξεκίνησε επίσκεψη σε Καλαρρύτες και το Συρράκο τα δίδυμα χωριά εκατέρωθεν του φαραγγιού του ποταμού Χρούσια , με βίους παράλληλους από τον 14ο αιώνα, όταν και ιδρύθηκαν από Βλάχους βοσκούς.
Περπατήσαμε στα καλντερίμια αντικρίσαμε άριστα συντηρημένα τα περισσότερα πετρόκτιστα κτίσματα, δείγματα αρχιτεκτονικής από μαστόρους πετράδες που έχτισαν όλη την τότε Ελλάδα. Παλιοί εμπόριο και τα δυο χωριά, τους γνώρισε όλος ο κόσμος!
Οι Συρρακιώτες έμποροι ήταν τόσο δαιμόνιοι, που κατάφεραν να προμηθεύσουν με τις περίφημες αδιάβροχες κάπες από κατσικίσιο μαλλί που φτιάχνονταν στο χωριό ακόμα και τον στρατό του Μεγάλου Ναπολέοντα!
Η Κυριακή ήταν η μέρα που περπατήσαμε το ιστορικό μονοπάτι, Καλαρρύτες – Συρράκο
Ένα εντυπωσιακό μονοπάτι, 1720 μέτρων μήκους, το οποίο πρέπει να διασχίσει όποιος βρεθεί στην περιοχή. Σε πολλά σημεία είναι απότομο και στενό και παρά το ψιλόβροχο, τίποτα δεν μας σταμάτησε προκυμμένου να περπατήσουμε στο φαράγγι, ανάμεσα σε οργιώδη βλάστηση, απίστευτη θέα, τρεχούμενα νερά, απότομα βράχια απ’ όπου ξεπρόβαλαν μικροί καταρράκτες, εκεί που πάντα βρέχει!! Μετα τη ρεματιά, ανηφόρα, ψηλά σκαλοπάτια, υψομετρική διαφορά που σου βγαίνει η γλώσσα, ιδρώνεις, ξεϊδρώνεις αλλά νιώθεις ένας «μικρός ήρωας» που τα κατάφερες και έζησες μιάμιση ώρα σ αυτό το μαγικό τοπίο.
Εκεί στους Καλαρρύτες μας περίμενε ο κος Γαλάνης, ακούραστος εθελοντής και αυτός, με αγάπη για τον τόπο του που μας ξενάγησε στο Λαογραφικό Μουσείο Κώστα Κρυστάλλη. Το σπίτι του συγγραφέα και ποιητή που σήμερα είναι λαογραφικό μουσείο και βιβλιοθήκη.
Ο δρόμος της επιστροφής μας έβγαλε στο Μέτσοβο, ένα ακόμη παραδοσιακό Ηπειρώτικο χωριό, πατρίδα εθνικών ευεργετών Υπέροχες εμπειρίες στη μαγική χώρα μας, φυσικό τοπίο σαν από παραμύθι κάθε εποχή, γραφικά χωριά, άδεια όμως από μονίμους κάτοικος, εκεί που κάποτε έσφυζαν από ζωή. Αμέτρητα φωτογραφικά κλικ για να αποθηκεύσουμε τις αναμνήσεις, γαστρονομία που δεν μπορείς να αντισταθείς, το καθιερωμένο γλέντι μετά ζωντανής μουσικής υπέροχη παρέα όπως πάντα που 30 χρόνια τώρα συντροφεύει και εμπιστεύεται τον ΟΜ.ΦΙ.ΔΑΣ σε αναψυχή και αγώνες για την προστασία της φύσης.
Νιώθουμε την ανάγκη να ευχαριστήσουμε τους ανθρώπους του ΚΕΠΕΑ ΠΡΑΜΑΝΤΩΝ, την Διεθύντρια κα Κατερίνα Κατέρη και τις κες Ευαγγελία Λενούδια και την Χριστίνα Βάσση που μας βοήθησαν στο σχεδιασμό και μας ξενάγησαν στην περιοχή και εκτός οραρίου! Για άλλη μια φορά δικαιωνόμαστε όταν φωνάζουμε για τη συρρίκνωση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που τόσα έχουν δώσει οι άνθρωποι του όλα αυτά τα χρόνια στην περιβαλλοντική εκπαίδευση και είναι πάντα πρόθυμοι σε όλους αναζητούν διαδρομές στη φύση
Οι εξορμήσεις μας συνεχίζονται όλες τις εποχές, με ασφάλεια και συνεργασία τοπικών συλλογών . Όσο γνωρίζεις τη φύση, τόσο την αγαπάς, νιώθεις χρέος την προστασία της.
—
ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΔΑΣΟΥΣ ΛΑΜΙΑΣ (ΟΜ.ΦΙ.ΔΑΣ)
Έδρα: ΛΑΜΙΑ Κραβαρίτου 3 – Γραφείο 3. ΤΚ 35132
Τηλ – fax 2231044961 κ 6932269378 (Πάρης Φούντας – Πρόεδρος ΟΜ.ΦΙ.ΔΑΣ)
e mail omfidas@gmail.com