Ο χορός των ηρώων του Τσέχωφ στον “Γλάρο” αναρωτιέται γύρω από μια λίμνη για την τέχνη, το μέλλον, αναπολεί τους ματαιωμένους έρωτες.
Ο Δημήτρης Καραντζάς κάνει τη δική του βουτιά μέσα στα σωθικά του θεάτρου και της Τσεχωφικής δημιουργίας και σκηνοθετεί με τον δικό του διηθητικό τρόπο στο θέατρο Προσκήνιο το εμβληματικό του αριστούργημα, τον “Γλάρο”.
Οι ήρωες του έργου “εγκλωβισμένοι” σε μια σκηνή θεάτρου δοκιμάζουν να σπάσουν τα όρια της ζωής και της τέχνης, να αντισταθούν στο τέλμα, να βρουν νέες φόρμες θεάτρου και επικοινωνίας. Εμείς είχαμε μία διαφωτιστική συζήτηση με τις τέσσερις πρωταγωνίστριες της παράστασης με αφορμή την παράσταση αυτή που κάνει πρεμιέρα στις 15 Δεκεμβρίου.
“Από τις αρχές των προβών, ο Δημήτρης (Καραντζάς) είχε φέρει στις συζητήσεις μας το δίπολο που χαρακτηρίζει τον Γλάρο. Δηλαδή ότι από τη μία είναι ένα πουλί τόσο λευκό που ταυτίζεται με την ελευθερία και με κάτι ιδεατό και από την άλλη είναι ένα πλάσμα δυνατό και σαρκοβόρο.
Αυτή η αντίφαση καθρεφτίζεται και στα πρόσωπα του έργου, καθώς από τη μία χαρακτηρίζονται από κάτι τρομερά ευαίσθητο, εύθραυστο και ονειρικό και από την άλλη από κάτι τρομερά δυνατό, ζωντανό και επιθετικό. Είναι πρόσωπα που κινούνται προς την κατάκτηση της ελευθερίας και ταυτόχρονα “τρώνε πτώματα”, “σκοτώνουν” άλλους ανθρώπους και τους εκμεταλλεύονται” αναφέρει η Μαρία Φιλίνη μιλώντας για το τι συμβολίζει αυτός ο Γλάρος.
Η Δήμητρα Βλαγκοπούλου παίρνει τη σκυτάλη και συνεχίζει “αυτά τα χαρακτηριστικά νιώθεις πως είναι στη φύση αυτών των προσώπων, πως είναι μέρος της ύπαρξής τους. Οπότε άλλοτε ρέπουν προς την πιο αρπακτική επιβιωτική πλευρά των ενστίκτων τους και άλλοτε απλώς οραματίζονται το πέταγμα στην ελευθερία. Στη θέα αυτού του πετάγματος υπάρχει μια μια συγκίνηση, γιατί ο καθένας μας μπορεί να σκεφτεί ένα τέτοιο πέταγμα μέσα του”.
Το έργο διαδραματίζεται γύρω από μία λίμνη και η λίμνη έχει νερά στάσιμα…
Θεοδώρα Τζήμου: Όχι, δεν έχει στάσιμα νερά η λίμνη. Το λέω επειδή προέρχομαι από Γιάννενα και ξέρω τι σημαίνει λίμνη. Στη λίμνη λοιπόν σηκώνονται φοβερά κύματα και αυτό το συζητήσαμε, γιατί στην τέταρτη πράξη έχει πάρα πολύ κύμα η λίμνη.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα κύματα δεν εκτονώνονται. Είναι ένα πολύ ζωντανό πράγμα, με την έννοια του ότι αλλάζει ακόμη και χρώμα της λόγω του πλαγκτόν. Δεν πρέπει να τη φανταζόμαστε σαν ένα βάλτο. Η λίμνη εμπεριέχει όλα στοιχεία της φύσης και όλα αυτά μαζί τα συναντάμε στα πρόσωπα του έργου.
Πώς θα οδηγηθούμε στα σωθικά του θέατρου;
Θεοδώρα Τζήμου: Η παράσταση με τον τρόπο που έχει στηθεί πραγματεύεται πάρα πολύ το τι είναι θέατρο, το πώς είσαι μέσα, αλλά και έξω από αυτό. Ο Δημήτρης (Καραντζάς) μας είπε ότι στο έργο μας η λίμνη είναι το ίδιο το θέατρο και σκέφτομαι ότι ο γλάρος μπορεί να συμβολίζει την ιδέα του θεάτρου που σκοτώνεται. Και ο τρόπος που εμπλεκόμαστε εμείς οι ηθοποιοί σε όλο αυτό είναι με έναν τρόπο μια διαμάχη για το πώς ο καθένας μπορεί να στέκεται πάνω σε αυτή τη σκηνή. Οπότε για μένα, ο γλάρος αυτός είναι και μια πληγωμένη ιδέα που πληγώνεται για να γίνει κάτι άλλο που δεν ξέρω.
Μαρία Φιλίνη: Το έργο αυτό του Τσέχωφ είναι από γραφής πολύ ιδιαίτερο σε σχέση με τα προηγούμενά του, καθώς εμπεριέχει δύο διαφορετικές σχεδόν μορφές δομής. Ο τρόπος που είναι γραμμένη η παράσταση που παρουσιάζει ο Τρέπλιεφ είναι πολύ πιο μπροστά από την εποχή της.
Και αυτό που έχουμε συζητήσει πολύ στις πρόβες είναι ότι η αναμέτρηση του Τρέπλιεφ και του Τριγκόριν είναι σαν ο ίδιος ο Τσέχωφ να αναμετριέται με το τι είναι και τι δεν είναι θέατρο, ποια μορφή μπορεί να πάρει και πώς μπορεί να ανανεωθεί και να γίνει κάτι άλλο. Αυτός είναι ένας πολύ βασικός άξονας του τρόπου που δουλεύουμε και γι αυτό και η παράσταση είναι ανοιχτή σε όλο το θέατρο. Η σκηνή δηλαδή αλλάζει και με ένα τρόπο όλο το θέατρο μεταμορφώνεται σε μια σκηνή.
Αυτό επηρεάζει και τον τρόπο που τα πρόσωπα παίζουν ως ηθοποιοί, καθώς οι ίδιοι πραγματεύονται το όριο του τι σημαίνει να είμαι θεατρικό πρόσωπο, τι σημαίνει να μην είμαι και τι είμαι αν δεν είμαι θεατρικό πρόσωπο.
Τα όρια ανάμεσα στη ζωή και στο θέατρο είναι λίγο δυσδιάκριτα έτσι;
Δήμητρα Βλαγκοπούλου: Στην παράσταση αυτή νιώθω σαν να εξερευνούμε αυτά τα όρια ακόμη περισσότερο. Σαν να γίνεται μια δοκιμή του πώς η ζωή εισβάλλει μέσα στο θέατρο. Προσωπικά δεν ξέρω ποια είναι τα όρια του θεάτρου. Αυτό το ερώτημα ανανεώνεται διαρκώς μέσα μας: “Ποια είναι τα όρια;” Η λίμνη ας πούμε, έχει όρια. Εμείς σαν άνθρωποι και σαν καλλιτέχνες ξαναδιαπραγματευόμαστε το πώς ζούμε, το τι είναι ζωή.
ΠΗΓΗ:news247.gr