Από το σχολικό έτος 2026–2027 ένα νέο μάθημα κάνει την εμφάνισή του στο ωρολόγιο πρόγραμμα Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων. Πρόκειται για το μάθημα της «Ηθικής», το οποίο θα παρακολουθούν οι μαθητές που έχουν ζητήσει απαλλαγή από τα Θρησκευτικά. Η σχετική υπουργική απόφαση δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 6259/21.11.2025, όπου καθορίζεται τόσο ο χαρακτήρας όσο και το περιεχόμενο του νέου Προγράμματος Σπουδών.
Σε ποιους απευθύνεται το νέο μάθημα
Η «Ηθική» θα διδάσκεται σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου, καθώς και στις τέσσερις μεγαλύτερες τάξεις του Δημοτικού. Το μάθημα απευθύνεται αποκλειστικά σε μαθητές που έχουν απαλλαγεί από τα Θρησκευτικά, ενώ οι ώρες διδασκαλίας του θα είναι ίδιες με του μαθήματος που αντικαθιστά.
Τι περιλαμβάνει το μάθημα
Όπως προβλέπεται στο ΦΕΚ, το νέο Πρόγραμμα Σπουδών σχεδιάστηκε λαμβάνοντας υπόψη τα σύγχρονα κοινωνικά και επιστημονικά δεδομένα. Επικεντρώνεται σε ζητήματα ηθικής, κοινωνικής συμπεριφοράς και ανθρώπινων αξιών, χωρίς να συνδέεται με συγκεκριμένο θρήσκευμα ή ιδεολογικό υπόβαθρο. Στόχος είναι να αντανακλά τις αλλαγές που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες κοινωνίες και να δίνει στους μαθητές τα εργαλεία για να κατανοούν βασικούς κοινωνικούς και υπαρξιακούς προβληματισμούς.
Στο Γυμνάσιο, το μάθημα λειτουργεί ως μια πρώτη γνωριμία με τη φιλοσοφική σκέψη και τα μεγάλα ερωτήματα της ηθικής θεωρίας. Οι μαθητές καλούνται να εξετάζουν έννοιες, αξίες και επιχειρήματα μέσα από μια διαδικασία ανοιχτής διερεύνησης.
Διεθνής τάση για διδασκαλία της Ηθικής
Η εισαγωγή της Ηθικής στα ελληνικά σχολεία ακολουθεί μια πρακτική που συναντάται ήδη σε πολλές χώρες, όπου έχουν υιοθετηθεί μαθήματα ηθικής φιλοσοφίας ή κοσμικής ηθικής για μαθητές άθεους, αγνωστικιστές ή άλλων θρησκευτικών πεποιθήσεων. Σύμφωνα με το ΦΕΚ, τα διεθνή Προγράμματα Σπουδών συγκλίνουν στα εξής:
- Ενίσχυση της κριτικής σκέψης: Το μάθημα βοηθά τους μαθητές να διατυπώνουν τεκμηριωμένο λόγο και να αξιολογούν τις έννοιες του καλού και του κακού σε σχέση με τις προσωπικές τους επιλογές.
- Διασύνδεση με άλλα μαθήματα: Η ηθική προβληματική αγγίζει πολλά γνωστικά αντικείμενα, προωθώντας τη διεπιστημονικότητα και τη διαθεματική προσέγγιση.
- Καλλιέργεια κουλτούρας διαλόγου: Ενισχύεται η ικανότητα επιχειρηματολογίας, ανταλλαγής απόψεων, σύνθεσης διαφορετικών θέσεων και καλλιέργειας κριτικού αναστοχασμού απέναντι σε ιδέες, θρησκευτικά δόγματα και κοινωνικοπολιτικές θεωρίες.
- Απουσία έτοιμων απαντήσεων: Η Ηθική Φιλοσοφία δεν παρέχει προκαθορισμένες λύσεις. Οι μαθητές μαθαίνουν να χρησιμοποιούν τις ηθικές έννοιες για να αντιμετωπίζουν διλήμματα, να σταθμίζουν αξίες και να δομούν επιχειρήματα.
